• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Wianek na miłość, zdrowie i bogactwo - dziś Noc Kupały

Mateusz Groen
21 czerwca 2021 (artykuł sprzed 2 lat) 
Noc Kupały, zwana też sobótką lub nocą kupalną, to święto ognia, wody, słońca i księżyca, urodzaju, płodności, radości i miłości. Noc Kupały, zwana też sobótką lub nocą kupalną, to święto ognia, wody, słońca i księżyca, urodzaju, płodności, radości i miłości.

Z 21 na 22 czerwca obchodzona jest Noc Kupały. Przez cały dzień i w nocy organizowane są ogniska, plecie się wianki, nie brakuje też wróżb i innych rozrywek, które są pozostałością po mistycznych obrzędach i tradycjach słowiańskich. Dawne rytuały i przesądy dziś uważane są za zabobony, niemniej wciąż cieszą się dużą popularnością i wiarą w ich moc sprawczą. Jakie wierzenia wciąż są kultywowane w naszych czasach? Sprawdziliśmy to.



Koncerty w Trójmieście



Noc Kupały i szukanie kwiatu paproci



Czy brałe(a)ś kiedyś udział w Nocy Świętojańskiej?

Noc Kupały, zwana też sobótką lub nocą kupalną, to święto ognia, wody, słońca i księżyca, urodzaju, płodności, radości i miłości. To święto powszechnie obchodzone było na obszarach zamieszkiwanych przez ludy słowiańskie, ale również w podobnym charakterze na obszarach zamieszkiwanych przez ludy bałtyckie, germańskie i celtyckie, a także przez część narodów ugrofińskich.

To dawne pogańskie święto związane było z letnim przesileniem Słońca, które zawsze obchodzone jest w czasie najkrótszej nocy w roku. Według wielu wierzeń, noc przesilenia letniego ma olbrzymią moc. Dlatego podczas jej trwania wiele osób przed laty starało się wróżyć, wierząc, że tego dnia istnieje największe prawdopodobieństwo, że ich prośby się spełnią... zwłaszcza te dotyczące miłości.

Do naszych czasów przetrwały jedynie pozostałości po dawnych wierzeniach, a wielu ludzi kultywujących dzisiaj te tradycje bardziej traktuje to jak zabawę, często nie znając nawet genezy tego święta. Nie ma co się dziwić, wszak Kościół mocno pracował nad tym, by wyplenić pogańskie tradycje i wierzenia, często zastępując je katolickimi odpowiednikami. W bliskim terminie Nocy Kupały, w nocy z 23 na 24 czerwca ustanowiono wigilię św. Jana. Tradycja ma jednak to do siebie, że potrafi przetrwać wieki, nie inaczej jest z Nocą Kupały. Jak zatem wyglądała ta noc na naszych terenach w dawnych czasach?

Czytaj też: Najsłynniejsze przesądy wigilijne

Zwyczaje w Noc Kupały: skoki przez ognisko ku dobrej płodności



Tańce przy ognisku do białego rana i skoki przez ognisko to jedna z tradycji Nocy Kupały. Tańce przy ognisku do białego rana i skoki przez ognisko to jedna z tradycji Nocy Kupały.
Tematem przewodnim każdej sobótki były dwa żywioły: woda i ogień. Również dziś, w Noc Kupały bardzo często organizowane są ogniska. Nie mają jednak one tak mistycznego charakteru, jak było to za czasów Słowian. Ogniska w dzisiejszych czasach rozpalane są w celu nadania klimatu imprezie wieczorową porą oraz zwykłej zabawy przy napojach i kiełbaskach. Niegdyś jednak ogień był nieodzowną i wręcz jedną z kluczowych rzeczy podczas obrzędów.

Obchody rozpoczynały się od rytualnego skrzesania ognia z drewna jesionu i brzozy. Gdy zapadał zmrok, ludzie gromadzili się przy ognisku, tańczyli, śpiewali oraz skakali przez rozpalone ognisko. To miało oczyszczać duszę i chronić przed złymi mocami. W ogniu składano również ofiary ze zwierząt dla bogów. Dodatkowo, tańce i skoki przez ogień miały zapewnić śmiałkom zdrowie, pomyślność na kolejny rok oraz płodność. Wierzono również w to, że unoszący się z ogniska dym sprowadzi dobrą pogodę podczas żniw.

Kolejną magiczną sferą podczas tej nocy była woda. Ludzie tego dnia kąpali się w zbiornikach wodnych wierząc, że kupałowa kąpiel oczyści zarówno ich ciała, jak i dusze. Co ciekawe, według wierzeń naszych przodków wszelkie wodne demony, jak: wodniki, wodnice i utopce czyhały na wszystkich tych, który zażywali kąpieli w jeziorach, rzekach i morzach przed Nocą Kupały. Dlatego dopiero tego dnia można było wejść do zbiorników, bez obaw o swoje bezpieczeństwo.

Czytaj też: Filcowe myszy wnoszą element bajki do dorosłego życia. Zobacz nietypowe hobby gdynianki

Wianki były plecione w różnych celach. Oczywiście jednak najpopularniejsze były te przyciągające miłość. Wianki były plecione w różnych celach. Oczywiście jednak najpopularniejsze były te przyciągające miłość.

Najsłynniejsza tradycja na Noc Kupały - wianki



Noc Kupały była czasem, w którym młodzi ludzie często łączyli się w pary, a bardziej dojrzała młodzież decydowała się na inicjację seksualną. Dziewczęta świadome prastarych obyczajów plotły wianki, wykorzystując do tego kwiaty, wstążki i zioła. W zależności od intencji plotącej dziewczyny, wianki mogły mieć różne zadanie. Można było stworzyć wianek na bogactwo, który powinien zawierać kłosy zbóż (pszenicy, żyta, owsa, koniczynę), wianek ochronny (tworzony był z piołunu, bylicy, mniszka lekarskiego, gałązki leszczyny i liści paproci), wianek na spokojny sen (zawierał chaber, rumianek, mak polny, owies, koper), wianek płodności (gałązki brzozy, rumianek, miętę). Wianki można było zostawić w domu lub też puścić je na wodę. Jeżeli jednak chcieliśmy zostawić go w domu, to uplecione ze sobą zioła z włożoną świeczką, która powinna wypalić się cała, trzeba było schować pod poduszkę na jedną noc, a potem listki ziół można było wykorzystywać w różnych celach.

Jednak ulubionym przez wszystkie młode panny był wianek na miłość i atrakcyjność fizyczną. Najczęściej zawierał: różę, kwiaty jaśminu, ziele lubczyku i miętę. Co ciekawe, panowie również mogli upleść wianek, w celach miłosnych ich wianek zawierał: gałązki dębu, kwiat maku oraz liście paproci. Po upleceniu, we wianek wkładało się świecę, zapalało knot i puszczało się go rzeką czy strumieniem. Istotną sprawą było, by ogień nie zgasł, ponieważ oznaczało to staropanieństwo dla puszczającej go dziewczyny. Jeśli nie było możliwości puszczenia wianków na wodę... to można było posłużyć się drzewami. Wianek, wyrzucony w górę w korony drzew, który zatrzymał się na jednej z gałęzi, świadczył o szybkim spotkaniu drugiej połówki i bliski ślub.

Pomysł na mały ogródek



Tańce przy ognisku do białego rana i skoki przez ognisko to jedna z tradycji Nocy Kupały. Tańce przy ognisku do białego rana i skoki przez ognisko to jedna z tradycji Nocy Kupały.
Istniały jeszcze inne wróżby miłosne na noc przesilenia. Jedna z nich polegała na wyjściu na spacer (nie oglądając się za siebie). Podczas spaceru należało zebrać 12 różnych roślin, wśród których musiały znaleźć się: mniszek lekarski, dziewanna, rumianek, mięta, piołun i babka. Zebrany bukiet należało włożyć pod poduszkę, przez co w snach otrzymywało się odpowiedź, jak będzie wyglądał przyszły wybranek/wybranka serca.

Inną metodą na zweryfikowanie przyszłego partnera było wyrwanie na spacerze, przy zachodzie słońca rośliny. Jej korzenie miały dawać informację na przykład o statusie majątkowym przyszłego partnera. Im bardziej oblepione ziemią korzenie, tym przyszła miłość będzie majętniejsza. Jednak, jeżeli wyrwało się roślinę bez korzeni, to trzeba było nastawić się na rok z posuchą miłosną.

W Noc Kupały wyruszano także na poszukiwanie kwiatu paproci, rośliny przynoszącej szczęście i zamożność, ale kwitnącej tylko raz w roku, akurat w czasie sobótki. Roślina ta nazywana była także perunowym kwieciem, a swoje imię wzięła od słowiańskiego boga Peruna. Wierzono, że znaleźć ją mógł tylko człowiek dobry, który nie czyni krzywdy innym ludziom.

Znasz inne wierzenia związane z Nocą Kupały? Podziel się nimi w komentarzach.

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (84)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Relacje LIVE

Najczęściej czytane