Tłumy na ul. Bohaterów Monte Cassino w Sopocie w trakcie wakacji? Nic nowego! Ale tytułowa fotografia, wykonana w lipcu 1932 r., powstała jednak w wyjątkowy dzień - Wielki Czwartek.
Dla ówczesnych mieszkańców kurortu i przebywających w nim turystów Wielki Czwartek (niem.
Großer Donnerstag) kojarzył się w pierwszej kolejności ze słynnym Sopockim Tygodniem Sportu (
Zoppoter Sportwoche) organizowanym latem, a nie z jednym ze świąt poprzedzających w kościołach chrześcijańskich Święta Wielkanocne.
Aby zrozumieć, dlaczego Wielki Czwartek był tak ważny, należy przypomnieć, czym był w ogóle wspomniany Tydzień Sportu.
Tydzień Sportu - udany produkt turystyczny
Sopocki Tydzień Sportu był - obok Karnawału Sopockiego - jedną z najbardziej udanych, choć w istocie sztucznie "przeszczepionych" do kurortu lokalnych tradycji. Miał na celu animować życie Sopotu, ściągnąć turystów, uwagę społeczeństwa i mediów, a w rezultacie przyczynić się do większych obrotów miejscowej branży turystycznej oraz wzrostu popularności i prestiżu "perły Bałtyku".
O ile jednak wzmiankowany Karnawał Sopocki to produkt turystyczny wykreowany dopiero w okresie międzywojennym, to Sopocki Tydzień Sportu swoimi korzeniami sięgał początków XX w.
Karnawał Sopocki między wojnami
Już w 1901 r. ówcześni włodarze Sopotu (wtedy jeszcze wsi!) postanowili zorganizować pierwsze wydarzenie wzorowane na Tygodniu Sportu z Kilonii (
Kieler Sportwoche). Początkowo impreza została zorganizowana jako Sopocki Tydzień (
Zoppoter Woche, 7-13 lipca), wkrótce jednak przemianowano ją na Sopocki Tydzień Sportu.
Pomysł okazał się strzałem w dziesiątkę. Wydarzenie to szybko zyskało ponadlokalny rozgłos, ściągając z edycji na edycję coraz znamienitszych nie tylko sportowców, ale też przedstawicieli śmietanki towarzyskiej.
Atrakcje Tygodnia Sportu: zawody, turnieje, pokazy
Niemal od początku do stałych
punktów imprezy należały turnieje tenisa ziemnego i zawody konne, a także różnego rodzaju konkurencje sportów wodnych: od regat żeglarskich, przez wyścigi kajaków, po zawody i pokazy pływackie.
Obok nich organizowano (początkowo przede wszystkim towarzyskie) mecze gier zespołowych, ponadto konkursy i pokazy taneczne, zawody strzeleckie. Impreza szybko wpisała się na stałe w życie kurortu.
Nie brakowało także atrakcji pozasportowych, np. koncertów.
Konkurencyjne Tygodnie Sportu
Impreza okazała się na tyle istotnym elementem przyciągającym zawodników, turystów i przedstawicieli elit (politycznej, gospodarczej i towarzyskiej), że konkurencyjne Tygodnie Sportu organizowano też w innych częściach Wolnego Miasta. Podobne imprezy, choć na zdecydowanie mniejszą skalę i z całą pewnością nie tak prestiżowe, jak w Sopocie, organizowano w latach 20. przede wszystkim na Stogach (
Heubuder Sportwoche), sporadycznie w Jelitkowie i Nowym Porcie (pod nazwą
Danziger Sportwoche).
Sopot - kolebka sportu w regionie
Co niezwykle ważne, Sopocki Tydzień Sportu był katalizatorem rozwoju sportów w regionie, który z Sopotu uczynił mekkę sportowców. Dzięki imprezie to właśnie w Sopocie zazwyczaj po raz pierwszy organizowano zawody czy pokazy nowych dyscyplin sportu, które dopiero zdobywały popularność w regionie (np. piłki nożnej czy wyścigów samochodowych przed 1914 r., a później np. koszykówki).
Choć sam kurort nie miał w żadnym wypadku takiego potencjału demograficznego, jak leżący po sąsiedzku Gdańsk, to jednak niejeden klub sportowy z miasta nad Motławą przeniósł swoją siedzibę właśnie do kurortu.
Tak narodziła się kolebka sportów wodnych
Władze miasta Sopotu - w istocie nie mając innego wyjścia - prawie od początku inwestowały mocno w rozwój m.in. infrastruktury sportowej właśnie.
Kulminacyjny punkt: Wielki Czwartek
Gdzie w tym wszystkim tytułowy Wielki Czwartek? Sopocki Tydzień Sportu organizowany był zawsze w lipcu, stałym zaś jego punktem wkrótce (po kilku edycjach) stał się właśnie czwartek, nazywany Wielkim, który był kulminacyjnym punktem całej imprezy.
Po pierwsze: to właśnie wówczas tradycyjnie odbywały się
finały międzynarodowego turnieju tenisa ziemnego w Sopocie (będącego najbardziej prestiżowym tego typu wydarzeniem w obrębie Bałtyku).
Po drugie: organizowano popularne i atrakcyjne, kolorowe korso kwiatowe, czyli przejazd przez miasto udekorowanych kwiatami wozów, samochodów i platform. Często też organizowano wodne korso - czyli paradę łodzi.
Pochód przez miasto
Trasa pochodu miała swój początek w Górnym Sopocie (przy ówczesnym Gimnazjum Realnym; dziś siedzibie Wydziału Zarządzania
Uniwersytetu Gdańskiego) przez obecne ul. Podjazd i ul. Bohaterów Monte Cassino (dawna
Seestraße) aż do Domu Zdrojowego lub na plac Mancowy (dziś Łazienki Północne).
Na początku lat 30. korso zastąpiono: w 1931 r. pochodem postaci z bajek, w 1932 r. paradą grup folklorystycznych z różnych regionów Niemiec, a rok później - prezentacją grup rzemieślników z Wolnego Miasta Gdańska. Te dwa ostatnie wydarzenia miały mocny wydźwięk propagandowy.
14 lipca 1932 r., ok. godz. 15:30
Prezentowane zdjęcie, wykonane dokładnie 14 lipca 1932 r., z balkonu jednej z kamienic na Seestraße, pokazuje tłumy na tej głównej ulicy kurortu. O tym, że cała dzisiejsza ul. Bohaterów Monte Cassino była wówczas szczelnie wypełniona ludźmi, świadczy także i drugie ujęcie, wykonane w kierunku zachodnim (widać w tle wieżę kościoła pw. św. Jerzego w Sopocie).
Uważne oko może dostrzeże w morzu ludzi kobiety i mężczyzn przebranych w tradycyjne stroje ludowe z różnych części ówczesnych Niemiec.
W towarzystwie mieszkańców i turystów zmierzają oni powoli w kierunku Domu Zdrojowego, gdzie o godz. 15:45 ma rozpocząć się pokaz poszczególnych uczestników parady. Planowo następnie miały się odbyć (w dwóch turach) koncerty kapeli kurortu, specjalny pokaz podświetlonej fontanny, a na koniec - wielki pokaz sztucznych ogni na plaży na wysokości Łazienek Południowych.
Karl-Otton von Wechmar
Sama fotografia została wykonana według wszelkiego prawdopodobieństwa przez
Karla-Ottona von Wechmara (1896-1989). Zdjęcie pochodzi z albumu obecnie zdeponowanego w Muzeum Sopotu, a przekazanego przez państwa
Christę i
Hansa-Gustava von Wiecków, który jest wnukiem Karla-Ottona von Wechmara.
Autor zdjęcia był jedną z najważniejszych postaci w Sopocie na przełomie lat 20. i 30., bowiem w latach 1928-1933 pełnił funkcję dyrektora kurortu. Biogram tej interesującej postaci można znaleźć na stronie projektu realizowanego przez Muzeum Sopotu pt. Sopocianie. Mieszkanie służbowe dyrektora kurortu mieściło się w kamienicy na ówczesnej
Gromschallee 9, czyli obecnej ul. Władysława Sikorskiego.
Regina-Palais
Na zdjęciu, poza tłumami przewijającymi się ówczesną Seestraße, uwieczniono w centralnej części także okazały budynek
Regina-Palais (Seestraße 39/41). Warto przy nim się na chwilę zatrzymać, bo zapisał się on w historii kurortu nie tylko jako siedziba jednej z najznamienniejszych restauracji i klubów jednocześnie, na którego scenie organizowane były liczne atrakcje (występy solistów, zespołów, kabaretów itd.), ale także jako... jedno z dwóch kin w międzywojennym Sopocie.
Kina w dawnym Sopocie
Pierwszy stały kinematograf w kurorcie został otwarty jeszcze przed I wojną światową, choć nie wiadomo, kiedy dokładnie. W 1914 r. były już dwa:
Eden (Eden-Theater) na Seestraße 48a oraz
Kino (po prostu: Lichtspielhaus) na Seestraße 30.
Pierwsze zostało najpóźniej po sześciu latach zamknięte, drugie zaś zmodernizowano i otwarto w 1920 r. jako kino
Luxus (Luxus-Lichtspiele). Ciekawostka: nazwę wyłoniono w konkursie, a wśród innych propozycji były: Trianon, El Dorado i Astoria.
W sportretowanym na zdjęciu Regina-Palais kino otwarto w 1928 r. Było ono mniejsze. Kino Regina (Regina-Lichtspiele) dysponowało 314 miejscami, zaś Luxus aż 600! Innych, stałych kin w kurorcie do końca II wojny światowej nie było.
Autor dziękuje dyrektorce Muzeum Sopotu, Karolinie Babicz-Kaczmarek, za wyrażenie zgody na publikację zdjęcia. Warto wspomnieć, że nakładem tej instytucji wydano dwukrotnie (2014, wyd. II - 2019) katalog wystawy, na której prezentowane były fotografie pochodzące z albumów von Wechmara. Wystawa pt. Sopot - miejsca, ludzie, wydarzania w albumach rodzinnych Karla-Ottona von Wechmara z lat 1928-1933 (kuratorka - Justyna Gibbs) była prezentowana w Muzeum Sopotu w 2014 r.
Karnawał Sopocki między wojnami
Tak narodziła się kolebka sportów wodnych
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
